Genel Cerrahi Uzmanı
Obezite tüm dünyada gittikçe artan, tıbbi ve sosyal büyük bir sorundur. Kendi başına bir sorun olduğu gibi pek çok hastalığa da yol açabilmektedir. Sebep olabildiği hastalıklar arasında kalp hastalıkları, yüksek tansiyon, kolesterol yüksekliği, solunum yetersizliği / uyku apnesi (gece nefessiz kalma), Tip 2 şeker hastalığı, beyin damar hastalığı, iskelet sistemi hastalıkları, kısırlık ve bazı kanserler gibi ciddi hastalıklar vardır.
Daha önceden de obezitenin cerrahi tedavisi uygulanmaktaydı. Ancak obez hastalara ameliyat yapmak hem fizik olarak çok zordu hem de çok fazla komplikasyona yol açtığından pek tercih edilmiyordu. Son yıllarda laparoskopik cerrahinin yaygınlaşması ve başarısının artmasıyla kilo vermek amacıyla ameliyatlar da yaygınlaşmış ve güvenli hale gelmiştir.
Obezite ameliyatlarında asıl amaç, estetik görünümü düzeltmek değil aşırı kilodan kaynaklanan mevcut sağlık sorunlarını düzeltmek ve gelişebilecek riskleri engellemektir. Tabi ki yeterince kilo verince estetik görünüm de düzelebilmektedir.
Hepsi laparoskopik (kapalı) yöntemle yapılan birkaç çeşit obezite ameliyatı vardır. En sık yapılanı sleeve gastrektomi (tüp mide) ameliyatıdır. Midenin hacmini küçültüp tüp şekline soktuğu için bu isimle anılmaktadır. Diğer ameliyatlar ise gastrik by-pass çeşitleri ve mide- ince barsak geçişlerini değiştiren ameliyatlardır. Hastanın kilosuna, mevcut hastalıklarına, geçirilmiş diğer ameliyatlarına bağlı olarak uygun ameliyat tercih edilir.
Obezite sebebiyle ameliyat yapmak için bazı şartlar vardır. En az 6 ay diyet uygulamaları ve sporla kilo veremeyen obez hastalarda ameliyat yapılabilir. Bu hastalarda vücut kitle indeksinin 40 ve üzerinde olması gerekir. Eğer hastada kilo kaynaklı bir hastalık varsa indeksi 35 ve üzerindeki hastalara da ameliyat yapılabilir. Hatta, ameliyatların başarısı ve güveliği arttıkça bu indeks daha aşağılara çekilebilmektedir.
Ergenlik çağından itibaren obezite ameliyatları yapılabilir. Daha küçük çocuklar için özel değerlendirme sonrası ameliyat yapılabilir.
Kilo vermek için ameliyat ne kadar önemli ise, ameliyattan sonra diyetisyenle kilo verme sürecini sürdürmek o kadar önemlidir. Diyetisyenle işbirliği yapmayan hastalar yeterince kilo veremedikleri gibi sağlıklı bir hayat süremezler ve yeniden kilo alma ihtimalleri yüksektir.
Ameliyat öncesi yapılanlar
Öncelikle hastanın boy ve kilosunu (vücut kitle indeksini) belirliyoruz. Bu indeks ameliyat için yeterli ise hastanın genel sağlık durumu hakkında bilgi ediniyoruz; geçirdiği hastalıklar, geçirdiği ameliyatlar (özellikle karındaki ameliyatlar), kullandığı ilaçlar, kiloya bağlı gelişmiş yan hastalıklar ve psikolojik durumunu öğreniyoruz.
Ameliyata karar verirsek kan tahlilleri, kalp EKG’si, karın ultrasonu, mide kontrolü için gastroskopi, gereken hastalarda dahiliye, göğüs hastalıkları ve psikiatri muayeneleri yapıyoruz. Diyetisyen değerlendirmesi özellikle yapıyoruz. Bunlardan sonra anestezi muayenesi yapıyoruz. Bunlarda ameliyata engel bir sorun çıkmazsa ameliyat planı yapıyoruz. Hastanın durumuna göre ameliyat çeşidini belirliyoruz. Bazı hastalarda obezite ile ilgili olarak safra kesesi taşı veya mide fıtığı (hiatal herni) görülebiliyor, bu durumlar için de ameliyat yapmak gerekir.
Bayan hastaların hamile olmaması gerekir ve ameliyattan bir yıl sonrasına kadar da gebe kalmamalarını öneriyoruz.
Ameliyat Esnası
Ameliyattan çıktıktan sonra yeterli bir ağrı kontrolü yapıyoruz. Ortalama 6 saat sonra hastaya su içmesini öneriyoruz. Ertesi günden itibaren sıvı gıdalarla beslenmesine başlıyoruz. Hastanede 3 gün kalmak yeterlidir. Herhangi bir komplikasyon görülmeyen hastaları bu süre sonunda uçak veya başka araçla seyahat edebilir halde taburcu ediyoruz. Taburcu olmadan önce kesinlikle diyetisyen görüşmesi ile yeme rejimini belirliyoruz.
Ameliyattan sonra
Yeme: Diyetisyenin önerileri doğrultusunda yemek serbesttir.
Pansuman: Genellikle herhangi bir pansuman gereği olmaz.
İlaçlar: Hastalara bir hafta süreyle ağrı kesici, bir ay süreyle mide koruyucu veriyoruz. 15 gün süreyle kan sulandırıcı ilaç veriyoruz.
Banyo: Banyo yapmak serbesttir.
İşe dönüş: Hastanın yaptığı işe göre bu süre değişir. Masabaşı çalışanlar için 2 hafta sonra işbaşı yapılabilir. Beden ile çalışanlarda bir ay kadar istirahat uygun olur.
Kontrol: Diyetisyenin önerisi ile bir ay ve bir yıl sonra bazı kan tahlilleri ile kontrol öneriyoruz.
Zayıflama Hedefi: Genellikle uygun bir kontrolle bir yıl sonunda verilmesi gerek kilolarının %80’i verilir.
Ek öneriler: Solunum egzersizi ve bacaklarda varis çoraplarını 15 gün kullanmasını, bol bol hareket etmesini öneriyoruz. Kilo verme ile beraber vücutta sarkmaların olmaması için spor yapmak ve karın korseleri kullanmak önerilir. Hedef kiloya ulaşılınca ve bu kilo yerleşince vücutta sarkmalar olursa bunlar için de estetik düzeltme ameliyatları yapılabilir.
Bizlere iletişim bilgilerimizden aklınızda ki tüm soruları sorabilir ve danışmanlık alabilirsiniz.
Op.Dr. Alaattin ÖZTÜRK 1993 yılında Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden mezun olmuştur.
