Genel Cerrahi Uzmanı
Mide hastalığı nedir?
Tek bir mide hastalığı yoktur. Midenin çeşitli hastalıkları vardır. Bunlar arasında en sık görülenler, gastrit, ülser, reflü, mide fıtığı ve mide kanseridir. Bazı hazımsızlık şikayetleri de mide hastalığı olarak adlandırılabilir.
Gastrit nedir?
Mide iç yüzeyinin tahriş olmasına gastrit denir. Gastritin pek çok sebebi vardır. Midenin fazla asit salgılaması, ağrı kesicilerin tahriş etmesi, midede bakteri üremesi, safranın mideye geri kaçıp tahriş etmesi, sigara ve alkolün zararlı etkileri gibi.
Gastrit ne şikayete sebep olur?
Midede yanma, ağrı, bulantı gibi şikayetlere sebep olur. Bazen tahriş ilerler ve kanamalar da görülebilir.
Gastrit nasıl teşhis edilir?
Hekimler hastanın şikayetine göre gastrit olduğundan şüphe ederlerse de kesin teşhis gastroskopi (midenin kamera ile gözlenmesi) ile konulur. Ama pratikte her hastaya gastroskopi yapılmıyor; önce ilaç tedavisi verilir, ardından şikayetleri düzelirse mesele yok. Düzelmezse gastroskopi şarttır.
Gastrit nasıl tedavi edilir?
Asıl sebebe göre tedavi planlanır. Sebep bakteri ise ona göre antibiotik verilir. İlaçlara bağlı ise onlar kesilir, mide koruyucu tedavi verilir. Safra mideye geri kaçıyorsa bu durumu düzeltici ilaçlar verilir.
Gastrit tedavi süresi ne kadardır?
Yine sebebe göre tedavi süresi değişir. Bazen bu süre aylarca sürebilir. Tabi tedavinin sonunda iyileştiğini göstermek gerekir. Eğer iyileşme olmazsa tedavi süresi de uzar.
Tedavi edilmezse ne olur?
Hastanın şikayetleri devam eder, bazen artar bazen azalır. Hayat kalitesini bozar. Her yiyeceği yiyemez. Beslenme bozukluğu olabilir. Gece uykudan ağrı sebebiyle uyanabilir.
Gastrit başka bir hastalığa döner mi?
Uzun yıllar tedavi edilmeyen gastrit ve ülser kansere dönüşebilir. Burda mide iç yüzeyinin uzun süre tahriş altında kalması sebebiyle bir kanserleşme olabilir.
Gastrit tedavisinde ameliyat var mıdır?
Hayır, gastrit ilaçlarla tedavi edilir. Ama gastrite bağlı aksilik durumunda, yani kanama, başka hastalığa dönüşme durumunda ameliyat olabilir.
Ülser nedir?
Ülser, gastritin daha ileri halidir. Burda mide iç yüzeyinde kendiliğinden iyileşemeyen bir yara oluşmuştur. Şikayetleri gastritten daha ileridir.
Ülser hangi şikayetlere sebep olur?
Gastritte görülen şikayetler vardır ama daha şiddetlidir. İlaç tedavisi olmadan hastalık düzelmez. Midede ağrı, yanma, yemek öncesi şikayetlerin artması gibi. Bazen kanama, bazen diğer organların ülser tarafından tahrip edilmesi gibi.
Teşhisi nasıl yapılır?
Yine gastritte olduğu gibi öncelikle şikayetlere göre teşhis yapılır. Ama kesin teşhis için gastroskopi gerekir.
Gastroskopi nasıl bir incelemedir?
Ağızdan sokulan kameralı cihaz ile mide içinin gözlenmesi, gerekirse biopsi alınması işlemidir. İşlem bazen sakinleştirici verilerek bazen verilmeden yapılabilir. Kısa süreli (5-15 dk) bir işlemdir. Zararsız, basit ama mide hastalıkları için çok bilgi verici bir işlemdir.
Ülserin tedavisi nasıl yapılır?
Günümüzde mide ülseri de ilaçlarla tedavi edilir. Geçmişte ülser için ameliyat yapılırdı, artık ilaçlar oldukça etkili. Ama bazı durumlarda ameliyat yapılabilir. Örneğin ülserde durmayan kanama olursa, ülser mide duvarının delinmesine yol açmışsa, midenin boşalmasına engel oluyorsa veya ilaçlara rağmen ülserde iyileşme olmuyorsa ameliyat yapılabilir.
Ülser kötü bir hastalığa dönüşür mü?
Evet olabilir, uzun süre tedavisiz kalan ülser kötü bir hastalığa dönüşebilir. Bazı kanserlerin görünümü ülser gibi olabilir. Bu durumda ayırım biopsi ile yapılır. Gastroskopide alınan parçaların incelenmesi ile iyi huylu mu kötü huylu mu belli olur. Çıkan sonuca göre tedavi düzenlenir.
Mide reflüsü nedir?
Reflü geri kaçış demektir. İki çeşidi vardır. Birisi mideden çıkıp giden sıvıların oniki parmak bağırsağından geri mideye kaçmasıdır. Burda özellikle safra, mide yüzeyini tahriş eder ve şikayete sebep olur. Diğeri midenin asitli sıvılarının yemek borusuna kaçmasıdır. Bunda da göğüs bölgesinde yanma, ağıza acı su gelmesi gibi şikayete sebep olur.
Reflünün sebebi nedir?
Reflünün en önemli sebebi mide giriş ve çıkış kapaklarının yeterince sıkı kapanmamasıdır. Mide girişindeki problemin en sık sebebi mide fıtığıdır. Stres, bazı ilaçlar bu mide kapakların işlevleri bozar ve reflü oluşumunu hazırlarlar.
Mide fıtığı nedir?
Yemek borusu ile midenin birleşme yeri normalde karın içindedir. Bu birleşim yeri göğüs kafesinin içine kayarsa buna mide fıtığı denir. Bu durumda mide kapağı yeterince sıkı kapanamaz ve asitli mide sıvısı yemek borusuna çakıp tahriş yapar.
Mide çıkışındaki reflüde ise genellikle ilaçlar, sigara ve kahve sebebiyle kasların kapatma gücü zayıflar ve safralı sıvılar mideye gelmemesi gerekirken gelir ve tahrişe yol açar.
Reflünün tedavisi nasıl yapılır?
Eğer midenin giriş kapağında sorun varsa mide asitini azaltacak ilaçlar verilir. Asitli yiyeceklerden korunmak gerekir. Yemek şeklini değiştirmek uygun olur. Yatmadan 3-4 saat önce gıda alımını kesmek gerekir. Yatağın baş kısmını yükseltmek uygun olur. Mide fıtığı varsa bunu da ameliyatla düzeltmek gerekir.
Mide Fıtığı için nasıl bir ameliyat yapılıyor?
Günümüzde reflü için ve mide fıtığı için ameliyatlar sık yapılıyor. Çünkü laparoskopi bu tür ameliyatları kolaylaştırdı ve başarısını artırdı. Ameliyatta mide ile yemek borusunun birleşim yerinde daha fazla basınç oluşturacak bir işlem yapılıyor. Sonuçta işlem, kapak mekanizmasını güçlendiriyor, mide sıvılarının yemek borusuna kaçışını engelliyor.
Reflü tedavisinde, midenin çıkışında sorun varsa bu durumda safralı sıvının geri kaçmasını engelleyici ilaçlar vermek gerekir. Sindirim sisteminin çalışma ritmini düzeltici ilaçlar kullanmak gerekir.
Mide kanseri hakkında neler söylersiniz?
Burda konuştuğumuz hastalıkların belirtileri ile mide kanserinin belirtileri aynı olduğundan mide şikayetleri önemlidir, önemsenmelidir. Mide kanseri kötü kanser türlerindendir. Genellikle ileri evrelerde hastalığı tesbit edebiliyoruz. Bunun sebebi de burda saydığımız şikayetlerin önemsenmemesidir.
Kanserin belirtilerinde burda saydıklarımızdan farklı şeyler var mıdır?
Şikayetlerin tedaviye rağmen düzelmemesi, iştahsızlık, zayıflama gibi ek belirtileri vardır. Bu belirtileri olanlarda gastroskopi yapmak erken teşhis için önemlidir.
Kanserden korunmak için ne yapmak gerekir?
Öncelikle mideyi rahatsız edecek gıdalarda sakınmak gerekir. Sigara, alkol gibi zararlı maddelerden kaçınmak gerekir. Herhangi bir şikayet olduğunda da gastroskopi yapmaktan kaçınmamak gerekir. Çünkü erken teşhis ve tedavi mide kanserinin tedavisinde başarıyı çok artırır.
Ayrıca safra kesesi taşı hastalığı, bağırsak hastalıkları, karaciğer ve pankreas hastalıkları da mide rahatsızlığı şeklinde belirti verebilir. Bunların da araştırılması gerekir. Bunun için kan tahlilleri, ultrason gibi tetkikler yapılabilir.
Bizlere iletişim bilgilerimizden aklınızda ki tüm soruları sorabilir ve danışmanlık alabilirsiniz.
Op.Dr. Alaattin ÖZTÜRK 1993 yılında Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden mezun olmuştur.
